Ook in Nederland is het gemiddelde prijspeil in december gedaald, ofwel: er was sprake van deflatie. Althans, volgens de Europese meetmethode. Het Centraal Bureau voor de Statistiek meet zelf nog wel een gemiddelde stijging van prijzen.

Dat blijkt uit de donderdag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de prijsontwikkeling in december.

In de laatste maand van 2014 kwam de gemiddelde prijsontwikkeling volgens de meetmethode van het CBS uit op een plus van 0,7 procent. Daarmee ligt de inflatie duidelijk lager dan in november, toen een plus van 1 procent werd opgetekend.

Volgens de methode die het Europese statistiekbureau Eurostat hanteert zakten prijzen in Nederland in december echter gemiddeld met 0,1 procent. Ofwel er was sprake van deflatie.

Inflatie: wat neem je mee?

Belangrijk verschil tussen de twee methoden is dat het CBS in zijn mandje van relevante prijzen de kosten van de eigen woning meeneemt. Dit gebeurt overigens niet door te kijken naar de rentelasten van hypotheken, maar door te kijken naar de huurprijsontwikkeling.

In de Europese methode worden de kosten van de eigen woning niet meegenomen. Het CBS wil overigens zelf overstappen op de Europese meetmethode, als duidelijk is hoe daarin ook de kosten van de eigen woning meegenomen kunnen worden.

Lagere olieprijzen drukken inflatie

Hoe dan ook is duidelijk dat de trend van het gemiddelde prijspeil dalend is. In de tweede helft van 2014 speelde vooral dalende olieprijzen daarbij een belangrijk rol, want die werken door op tal van andere producten, waaronder benzine- en dieselprijzen.

In december lag de prijs van een liter euro loodvrij gemiddeld op 1,55 euro en dat was 0,14 euro goedkoper vergeleken met een jaar eerder. De benzineprijs is inmiddels gedaald tot het laagste niveau sinds november 2010.

Inflatie laagste niveau in 25 jaar

Kijk je over het hele jaar 2014 dan lag de inflatie gemiddeld op 1 procent. Dat is het laagste niveau in 25 jaar.

(klik voor uitvergroting)

inflatie

Veel producten en diensten waar consumenten hun geld aan uitgeven zijn niet of nauwelijks in prijs gestegen. De huren stegen daarentegen fors.

"De stijging van de woninghuren droeg in 2014 het meeste bij aan de inflatie. Gemiddeld waren de huren ruim 4 procent hoger dan in 2013. Belastingverhogingen droegen ook bij aan de inflatie. Zo ging de motorrijtuigenbelasting in januari 2014 fors omhoog. Zonder de huur- en belastingverhoging zou de inflatie min 0,1 procent zijn", aldus het CBS.

Inflatie zonder energieprijzen

Aan de andere kant werd de inflatie afgelopen jaar sterk beïnvloed door dalende energieprijzen. Exclusief energie (motorbrandstoffen, gas en stroom) bleef de inflatie afgelopen jaar ruim boven de 1 procent.

(klik voor uitvergroting)

infaltie ex energie

Inflatie eurozone

De Nederlandse inflatie-ontwikkeling past overigens in een Europese trend. Het gemiddelde prijspeil in de eurozone is in december voor het eerst in ruim vijf jaar gedaald en kwam 0,2 procent lager uit, zo bleek woensdag uit een eerste raming van Europees statistiekbureau Eurostat.

Het is voor het eerst sinds oktober 2009 dat er sprake is van deflatie in de eurozone. In november steeg het gemiddelde prijspeil nog 0,3 procent op jaarbasis.

Onderstaande grafiek geeft de trend in de eurozone en Nederland weer op jaarbasis. De rechte oranje lijn geeft hierbij het streefniveau aan voor de inflatie dat de Europese Centrale Bank hanteert: circa 2 procent.

(klik voor uitvergroting)

hicp

Vrees voor deflatie, koopkrachtimpuls consument

De daling van de inflatie tot onder het nulpunt voedt de vrees voor structurele deflatie. Dat is een langere periode met prijsdalingen, die een rem kunnen zetten op het herstel van de economie. De Europese Centrale Bank (ECB) zint op maatregelen om de inflatie te stimuleren, zodat die weer richting het nagestreefde peil van bijna 2 procent kan gaan.

Veel economen wijzen echter ook op de gunstige gevolgen van de dalende prijzen. Doordat benzine en andere brandstoffen goedkoper worden, houden consumenten meer geld over. Als dat geld, of een deel ervan, wordt gebruikt voor andere bestedingen kan de economische groei toenemen.

Econoom Nick Kounis van ABN AMRO verwacht niet dat de kerninflatie (dus exclusief brandstoffen en voedsel) onder het nulpunt zal dalen, waardoor er volgens hem van echte deflatie geen sprake zal zijn. De ECB lijkt zijn inflatiedoel de komende jaren volgens hem echter met een ruime marge te gaan missen. De kans op nieuwe maatregelen is daarom bijzonder groot.

Opkopen staatsobligaties

Eind 2014 kondigde ECB-president Mario Draghi aan niet uit te sluiten dat de centrale bank vers geld in de economie gaat pompen door staatsobligaties van eurolanden op te kopen.

Dit laatste is tegen het zere been van Duitsland. Want veel politici en economen in Duitsland vinden het principieel verkeerd om de geldpers te gebruiken als middel om de kredietverlening te stimuleren en de economie aan te jagen. Zij vrezen bovendien dat eurolanden die hun begroting niet op orde hebben, op deze manier te makkelijk geholpen worden en zullen talmen met pijnlijke ingrepen.

ECB kijkt naar opkopen staatspapier

Maar Draghi heeft al duidelijk gemaakt niet te streven naar unanimiteit in het bestuur van de ECB. Desnoods wil hij ‘quantative easing’, ofwel monetaire verruiming, zonder steun van de Duitsers in gang zetten.

De Italiaan ziet in niets doen een veel groter gevaar en vreest dat de eurozone belandt in een langdurige periode van gebrekkige economische groei en wellicht dalende prijzen en lonen.

Lees hier meer over hoe de ECB de geldpers aan kan zetten.

Bron: Z24/ANP

Oeps! We konden je formulier niet vinden.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl